Προσαρμογές ή βοήθεια στη γιόγκα ~ Chris Kiran Aarya
Κατά τη διάρκεια ενός μαθήματος γιόγκα φανταστείτε τον εαυτό σας ολοκληρωτικά δοσμένο σε μια στάση, όταν ξαφνικά ο δάσκαλος σας προσαρμόζει με τέτοιον τρόπο που σας κάνει να χάσετε την ισορροπία σας (είτε σωματικά είτε ενεργειακά). Ίσως σας γύρισε με δύναμη σε περιστρεφόμενο τρίγωνο ή άρπαξε και προσάρμοσε τα πόδια σας ώστε να στέκεστε στο κεφάλι σας, με τρόπο που να μην μοιάζει τόσο υποστηρικτικός αλλά περισσότερο διορθωτικός.
Σε ένα άλλο μάθημα, ο δάσκαλος σας πλησιάζει απαλά και ήσυχα και σας παρέχει μια ήπια βοήθεια με τα χέρια η οποία είναι υποστηρικτική και σας επιτρέπει να αισθανθείτε περισσότερο την ενέργεια της στάσης (ασάνα). Στα περισσότερα μαθήματα οι προσαρμογές (αν υπάρχουν), δίνονται λεκτικά και επικεντρώνονται στις τοποθετήσεις των ποδιών και των γοφών κ.τ.λ. Ενώ τέτοιες λεκτικές προσαρμογές (ας μην αναφέρω τις σαφείς οδηγίες) είναι απαραίτητες, παρόλα αυτά φαίνονται ελλιπείς.
Για μένα έκλεισε ο κύκλος στο ερώτημα των προσαρμογών με τα χέρια στη γιόγκα ύστερα από χρόνια που δεν με διόρθωναν ενώ σε όλους τους άλλους το έκαναν (είμαι ένας πολύ ψηλός άνθρωπος οπότε οι δάσκαλοι δεν γνώριζαν πάντα τι να κάνουν) ή δεν αισθανόμουν ασφαλής καθώς ο δάσκαλος προσπαθούσε με δύναμη να μετακινήσει το σώμα μου με τέτοιο τρόπο ενώ αυτό δεν ήταν έτοιμο.
Αφού πέρασα τους τελευταίους μήνες κάνοντας έντονη προπόνηση με τον Doug Swenson στη South Lake Tahoe (η οποία περιελάμβανε πολλές μέρες και ώρες εξάσκησης σε προσαρμογές με τα χέρια), κατέληξα να τις εκτιμήσω περισσότερο και τώρα μετράω τον εαυτό μου μέσα στους ενθουσιώδεις υποστηρικτές τους.
Οι τέσσερις χρυσοί κανόνες του Doug Swenson για τις προσαρμογές στη γιόγκα, όπως τους δίδαξε, είναι :
- Εισπνεύστε και εκπνεύστε αθόρυβα
- Αναπνεύστε με το μαθητή – στην εισπνοή και εκπνοή του
- Γίνεται φύλακας άγγελος του μαθητή σας – μην επιτρέψετε να συμβεί κάτι κακό στον μαθητή σας (ή στον εαυτό σας)
- Να είστε προσεκτικοί με τις τοποθετήσεις των χεριών και να αποφεύγετε πιθανές ανάρμοστες.
Αυτό που βρίσκω τόσο αναζωογονητικό σε αυτή την προσέγγιση, όπως την έμαθα από τον Doug, είναι ότι δεν είναι τόσο πολύ διορθωτική όσο υποστηρικτική. Στην πραγματικότητα το να τις αποκαλούμε προσαρμογές είναι κάτι σαν ακυρολογία αφού οι μέθοδοι του είναι περισσότερο όμοιες με βοήθεια. Φυσικά αυτό εξαρτάται περισσότερο από τον καθηγητή παρά από τον μαθητή. Και αυτό που εννοώ εδώ δεν είναι τα πιθανά επικίνδυνα ζητήματα του ανθρώπινου αγγίγματος, ζητώντας άδεια πρώτα, ούτε τα ζητήματα ευθύνης αλλά μάλλον το θέμα της πρόθεσης.
Οπότε, επιπροσθέτως στους τέσσερις χρυσούς κανόνες του Doug για τις προσαρμογές-βοήθεια στη γιόγκα, ταπεινά πρόσθεσα τους ακόλουθους κατά τη δική μου προσέγγιση:
- Είναι η δική τους ασάνα, αναπνοή και πρόθεση, όχι η δική σας
- Να είστε εκεί για να τους στηρίξετε και όχι για να τους «φτιάξετε».
Αν κάνω μια προσαρμογή η οποία περιστρέψει δυνατά ή σηκώσει ένα μαθητή σε μια πιο «γεμάτη έκφραση» της στάσης, πιθανότατα δεν θα μπορούσα μόνο να τραυματίσω το μαθητή, αλλά θα μπορούσα και να επιτρέψω στον εγωισμό και την ενέργεια μου να παρέμβουν στην εμπειρία του (αντί να την υποστηρίξουν). Ταυτόχρονα, αν παράσχω ένα ήπιο χέρι βοηθείας, το οποίο τον υποστηρίζει στην ενεργητική της στάσης κατά τρόπο που του επιτρέπει να ανοίξει περισσότερο μόνος του σ’αυτό, τότε υποστηρίζω την πρόθεση του και την πρακτική του.
Τέτοιες διορθώσεις επικεντρώνονται στον κορμό του σώματος παρά στις τοποθετήσεις των χεριών και των ποδιών ή στην κατεύθυνση των γοφών. Ήδη ανακάλυψα ότι οι περισσότεροι μαθητές θα διορθώσουν τα χέρια τους και τα πόδια τους μόλις η ενέργεια του κορμού τους βοηθηθεί μαλακά να μετακινηθεί προς τη σωστή κατεύθυνση (και όχι απλά να μετακινηθεί στη σωστή κατεύθυνση).
Και ενώ είστε ευγενικοί και υποστηρικτικοί, μπορεί να είναι αποδιοργανωτικό για έναν μαθητή, όταν αντί ο καθηγητής να συνεχίσει το μοτίβο εισπνοής/εκπνοής του μαθητή, πλησιάζει και λέει στο μαθητή να εισπνεύσει όταν αυτός έχει μόλις αρχίσει να εκπνέει. Δείτε τον κανόνα #2 του Doug.
Φυσικά είναι δύσκολο να εκφράσεις πλήρως αυτή την προσέγγιση στις προσαρμογές/βοήθεια της γιόγκα χωρίς να τις παρουσιάζεις αυτοπροσώπως (ή χωρίς να κάνεις ένα σεμινάριο), όμως ελπίζω πως αυτές οι σκέψεις μπορούν να ανοίξουν γενικά έναν ευρύτερο διάλογο για αυτές. Γιατί δεν τις κάνουν περισσότεροι δάσκαλοι γιόγκα; Γιατί δεν εκπαιδεύονται σε αυτές περισσότεροι δάσκαλοι γιόγκα; Γιατί φοβόμαστε να αγγίξουμε; Και ίσως το πιο σημαντικό, τι θα ωφελήσει περισσότερο τους μαθητές μας στην πρακτική τους;
Με βαθιά ευγνωμοσύνη στο δάσκαλο μου Doug Swenson
Για να κλείσετε τον Χρις για σεμινάριο στις προσαρμογές/βοήθεια στη γιόγκα επικοινωνήστε μαζί του στο: kirancourt@gmail.com
Μετάφραση: Ευαγγελία Κρεμμύδα